ARAŞTIRMA
DENEYSEL HİPERTANSİF SIÇANLARDA CRATAEGUS TANACETİFOLİA (ALIÇ) VE HİPEROZİT’İN TÜKÜRÜK BEZİ İLE BÖBREK DOKUSU ÜZERİNE ETKİLERİ VE NİTRİK OKSİT (NO) İLE İLİŞKİSİ
Hüsniye Birman, Kadriye Akgün Dar, Ayşegül Kapucu, Vakur Olgaç, Ebru Gürel
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, Crataegus tanacetifolia (alıç) bitkisinin ve onun doğal flavonoidi olan hiperozitin, NG-nitro-L-arjinin metil ester (L-NAME) ile hipertansif yapılan sıçanların tükürük bezi ve böbrek dokusu üzerine olan etkileri ve nitrik oksit (NO) ile olan ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Çalışmamızda, 50 mg/kg L-NAME uygulanarak hipertansif yapılan hayvanlara, Crataegus tanacetifolia (100 mg/kg) ve hiperozit (6 mg/kg) gavaj yoluyla 4 hafta süreyle uygulandı. Histolojik olarak tükürük bezlerinin ve böbrek dokusunun genel yapısı incelendi ve kesitlere endoteliyal nitrik oksit sentaz (eNOS) ve uyarılabilir nitrik oksit sentaz (iNOS) uygulandı.
Bulgular: Hipertansif hayvanların parotid ve submandibular tükürük bezlerinde bağ dokuda artış, seröz asinüslerin düzeninde bozulma ve açık renk boyanma, müköz asinüslerde koyu boyanma ve bazılarında parçalanma, salgı taşıyıcı kanallarda bozulma, hücrelerde vakuoller görüldü. Hiperozit uygulananlarda daha fazla olmak üzere, Crataegus uygulanan gruplarda da tükürük bezlerinin histolojik yapısının kısmen normale döndüğü tespit edildi. Hipertansif grubun submandibular bezlerinde salgı kanallarında eNOS reaksiyonunda artış, seröz ve müköz asinüslerde ise eNOS reaksiyonunda azalma vardı. Ayrıca, seröz asinüslerle bazı müköz asinüslerde ve salgı kanallarında kuvvetli iNOS reaksiyonu görüldü. Parotid bezi seröz asinüslerinde daha fazla olmak üzere, salgı kanallarında da iNOS reaksiyonu artmıştı. Crataegus ve hiperozit uygulanması, hiperozit grubunda daha fazla olmak üzere, NO reaksiyonlarını kontrole yaklaştırmıştı.
L-NAME uygulanan grupta böbrek korteksinin genel yapısında bozulma, Bowman kapsülünde genişleme, interstisiyel alanlarda eritrositler görüldü. Crataegus ve özellikle hiperozit uyguladığımız grupların böbrek korteksi kontrole benzerdi. Hipertansif grubun böbrek kesitlerinde eNOS aktivitesinde kontrole göre azalma, iNOS aktivitesinde ise artış vardı. Crataegus ve hiperozit flavonoidi uygulanan grupların böbrek dokusunda ise eNOS aktivitesinde artış, iNOS aktivitesinde azalma vardı.
Sonuç: L-NAME ile deneysel olarak hipertansif yapılan hayvanların tükürük bezleri ve böbrek dokusunda oluşan hasar, Crataegus tanacetifolia ve hiperozit uygulanmasıyla kısmen önlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Crataegus, hiperozit, tükürük bezi, böbrek, hipertansif sıçan. Nobel Med 2011; 7(1): 17-22
EFFECTS OF CRATAEGUS TANACETIFOLIA AND HYPEROSIDE ON SALIVARY GLAND AND KIDNEY TISSUE AND RELATION TO NITRIC OXIDE (NO) IN EXPERIMENTAL HYPERTENSIVE RATS
ABSTRACT
Objective: The purpose of this study is to investigate effects of Crataegus tanacetifolia (Tansy-leaved Thorn) and its natural flavonoid hyperoside on salivary glands and kidney tissue of the rats with L-NAME NG-nitro-L-arginine methyl ester (L-NAME)-induced hypertension, with special emphasis on NO relation.
Material and Method: Crataegus tanacetifolia (100 mg/kg) and hyperoside (6 mg/kg) were administered to the rats, which were rendered hypertensive by L-NAME (50 mg/kg), via oral gavage for a period of 4 weeks. Overall structure of salivary glands and kidney was histologically examined, and endothelial NOS (eNOS) and inducible NOS (iNOS) were applied to the sections.
Results: An overall disruption of kidney cortex, expanded Bowman’s capsule and presence of erythrocytes in interstitial spaces were observed in L-NAME applied group. Kidney cortex of Crataegus and hyperoside applied group was similar to the control. Hypertensive animals showed an increase in connective tissue, disrupted order of serous acini which were stained lighter, dark-stained mucous acini some of which were broken, disrupted ducts and vacuoles in cells in their parotid and submandibular salivary glands. Being more pronounced in hyperoside applied group, histological structure of the salivary glands was partially recovered such that it was similar to the control in the group received Crataegus. There was an increased eNOS reaction in submandibular salivary ducts, while the reaction was weak in serous and mucous acini in hypertensive group, in which iNOS reaction was quite strong in serous acini and ducts, and in some mucous acini. Furthermore, increased iNOS reaction was observed in the ducts of parotid gland, being more dispersed in serous acini. Crataegus and hyperoside application resulted in a NO reaction which was nearly the same as the control in the relevant group, the reaction being more dispersed with hyperoside. Hypertensive animals showed decreased eNOS acitivity and increased iNOS activity compared to the control in kidney tissue. Crataegus and hyperoside application resulted in increased eNOS and decreased iNOS activity in kidney tissue.
Conclusion: Damage in salivary glands and kidney of the rats which were experimentally rendered hypertensive by L-NAME can be partially prevented with Crataegus and hyperoside application.
Keywords: Crataegus, hyperoside, salivary gland, kidney, hypertensive rat Nobel Med 2011; 7(1): 17-22
Makalenin PDF formatındaki tam metin versiyonu için buraya tıklayınız.