ARAŞTIRMA
İSTANBUL FATİH BÖLGESİNDE MENARŞ YAŞI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Nurver Turfaner, Selçuk Köksal, Fahri Öçer, Fikret Sipahioğlu, Ayşe Kaypmaz
ÖZET
Amaç: Menarş bir toplumdaki genel sağlık ve yaşam koşullarının göstergelerinden biri olup, zamanlamasındaki değişiklikler sosyo-ekonomik, genetik faktörlerle ilgilidir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu çalışmada amacımız, Istanbul'da bir grup öğrencide ortalama menarş yaşını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemektir.
Materyal ve Metod: İstanbul'da seçilen ilköğretim okullarında 1.000 kız öğrenciye altmış beş sorudan oluşan bir anket dağıtıldı. Menarş yaşını hatırlayan 558 öğrenci çalışmaya dahil edildi.
Bulgular: Çalışmaya alınan öğrencilerin yaş ortalaması 15,59±1,9 olup, menarş yaşı ortalamaları ise 12,62±1,1 idi. Annelerin menarş yaşı ortalamaları ise 13,33±1,59 idi. Öğrencilerin menarş yaşları en çok annelerin menarş yaşıyla ilişkili olup (r=0,247), daha az olarak vücut kütle indeksinden (r=-0,167) etkilenmişti. Sosyo-ekonomik indeks ile menarş arasında zayıf bir bağlantı vardı (r=0,088). Fiziksel aktivitelerden bisiklete binmek menarş yaşını anlamlı olarak geciktiriyordu (p=0,027).
Aylık gelirin 1.500 TL'nin üzerinde olması ve evdeki oda sayısı ile menarş yaşı arasında bir bağlantı vardı (r=-0,124, r=-0,127). Anne-kız menarş yaşı ilişkisi düşük sosyo-ekonomik düzey grubunda minimal iken (r=0,19), orta ve yüksek sosyo-ekonomik grupta bu ilişki daha anlamlı idi (r=0,28, r=0,32). Öğrenciler ile annelerinin menarş yaşları arasındaki ilişki vücut kütle indeksinden bağımsızdı (p=0,0003). Yüksek sosyo-ekonomik grupta vücut kütle indeksi ile menarş yaşı ilişkisi anlamlı değildi (r=0,19, p=0,066).
Buna karşın orta ve düşük sosyo-ekonomik gruplarda menarş yaşı vücut kütle indeksi ilişkisi anlamlıydı ve giderek artıyordu (r=-0,17, p=0,015), (r=-0,22, p=0,003).
Sonuç: Seçtiğimiz öğrenci grubunda, menarş yaşının azalan sırayla, kalıtım, vücut kütle indeksi, fizik aktivite (bisiklete binmek) ve ailenin sosyo-ekonomik durumu ile ilişkili olduğu saptandı.
Anahtar Kelimeler: Menarş, etkileyen faktörler, sosyo-ekonomik indeks. Nobel Med 2010; 6(2): 20-24
AGE OF MENARCHE AND AFFECTING FACTORS IN FATIH DISTRICT OF ISTANBUL CITY
ABSTRACT
Objective: Menarche is an indicator of general health and living conditions in a society and deviations in its timing due to several factors may lead to future health problems.
Our aim was to find the mean menarcheal age and affecting factors in a selected group of students in Istanbul.
Material and Method: A survey consisting 65 questions was distributed to 1000 female students and 558 of them who answered the questions completely were considered eligible.
Results: The mean age of the students included in the study was 15.59±1.9 years and their mean menarcheal age was 12.62±1.1 years. The mean menarcheal age of their mothers' was 13.33±1.59 years. Menarche was mostly affected by mother's (r=0.247) menarcheal age and secondly by Body Mass Index (BMI) (r=-0.167). The socio-economical index (r=0.088) was weakly correlated with the onset of menarche. Cycling resulted in a significantly delayed menarche (p=0.027). Monthly income of 1000$ and number of rooms in the house were moderately correlated with menarcheal age (r=-0.124, r=-0.127). Mother-daughter menarcheal age correlations were not significant in low socio-economical level group (r=0.19) while in high socio-economical level group, the significance of the correlation between BMI and mean menarcheal age has disappeared (r=0.19, p=0.066).
The correlation between the mean menarcheal age of the students and their mothers has persisted independent of body mass index (p=0.0003).
Conclusion: In our selected population, it has been found that the onset of menarche was strongly correlated with heredity, BMI, physical activity and socio-economical status in descending order.
Keywords: Menarche, affecting factors, socio-economical index. Nobel Med 2010; 6(2): 20-24
Makalenin PDF formatındaki tam metin versiyonu için buraya tıklayınız.