DERLEME
HOMECARE SERVICES FOR THE ELDERLY: TURKEY'S PERSPECTIVE
Münevver Hasanusta, Osman Faruk Bayramlar, Seher Palanbek, Mehmet Akif Karan
ORCID ID: MH
Münevver Hasanusta https://orcid.org/0000-0002-8087-233X;
ORCID ID: OFB
Osman Faruk Bayramlar https://orcid.org/0000-0001-7311-3258;
ORCID ID: SP
Seher Palanbek https://orcid.org/0000-0002-8113-0477;
ORCID ID: MAK
Mehmet Akif Karan https://orcid.org/0000-0002-9080-404X;
ABSTRACT
Homecare is a service that provides examination, observation, treatment, medical care and rehabilitation to the individuals in need and also social and psychological support services to family members as a whole by a professional team.
The majority of these individuals in need of help are women over the age of 65. It has been suggested that patients with hypertension, diabetes, stroke, fracture, cancer, Alzheimer’s disease, and joint and neurological disorders benefit the most from the services provided. Healthcare personnel mostly provide services in examination, medicine, injection, catheterization and wound care.
Homecare has no international standards and countries provide it in accordance with their own sociocultural standards. In world health report 2000 by World Health Organization, the care of people with long term health problems and in need of help in their daily life activities were emphasized.
Homecare is based on birth accompanied by midwives. Influenced by the care service a nurse gave to her husband at home, visiting nurse services were established by British anthropologist William Rathbone for patients with poor socioeconomic status. The Law on the Socialization of Health Services in Turkey was enacted in 1961. It was stated here that home healthcare is the responsibility of the public health nurse. The current directive entered into force in 2010. According to this; service can be provided by Family practice, home health service units established within hospitals, mobile teams of health directorates.
By providing health services at patients' homes, it becomes possible to facilitate the access to preventive health services, to reduce unnecessary hospital stay, to prevent hospital infections, and to be mentally peaceful at home. Considering the increasing need for home care, it is significant to address possible problems as soon as possible, to eliminate legal deficiencies, to ensure private and public cooperation, and to give responsibility to local governments.
Keywords: Home health services, homecare services, elderly, home care. Nobel Med 2021; 17(3): 155-165
YAŞLI İÇİN EVDE BAKIM HİZMETLERİ: TÜRKİYE’NİN PERSPEKTİFİ
ÖZET
Evde bakım; ihtiyaç sahibi bireylerin evde aile ortamında muayene, tetkik, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonunu sağlayan, aile üyelerine bir bütün olarak sosyal ve psikolojik destek hizmetinin profesyonel bir ekiple verildiği bir hizmettir. Evde sağlık hizmetine ihtiyaç duyan bireylerin çoğunluğunu 65 yaş üstü kadınların oluşturduğu tespit edilmiştir. Verilen hizmetten en çok yararlananlar hipertansiyon, diyabet, inme, kırık, kanser, demans, eklem ve nörolojik rahatsızlıkları olan hastalardır. Sağlık personeli ise en çok muayene, ilaç, enjeksiyon, kateterizasyon ve yara bakımı konularında hizmet sunmaktadır.
Evde bakım uluslararası standardı olmayan, ülkelerin kendi sosyokültürel durumlarına göre standartlarını belirledikleri bir hizmettir. Dünya Sağlık Örgütü 2000 Yılı Raporu’nda, uzun süreli sağlık sorunları olan ve günlük yaşam aktivitelerinde yardıma ihtiyaç duyan insanların bakımı konusuna vurgu yapmıştır.
Tarihi açıdan evde bakım, ebelerin eşlik ettiği doğum hizmetlerine dayanmaktadır. Bir hemşirenin kocasına evinde verdiği bakım hizmetinden etkilenen İngiliz antropolog William Rathbone tarafından sosyoekonomik durumu kötü hastalar için ziyaretçi hemşire servisleri oluşturulmuştur. Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesine Dair Kanun 1961 yılında çıkarılmıştır. Burada evde sağlık hizmetinin halk sağlığı hemşiresinin sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir. Güncel yönerge ise 2010 yılında yürürlüğe girmiştir. Buna göre Aile Hekimlikleri, hastaneler bünyesinde kurulan evde sağlık hizmet birimleri ve Sağlık Müdürlüklerinin gezici ekipleri tarafından hizmet verilebilmektedir.
Sağlık hizmetinin hastaların evinde sunulmasıyla, koruyucu sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması, hastanelerde gereksiz yatış sürelerinin azaltılması, hastane infeksiyonlarının önlenmesi, evde zihinsel olarak huzurlu olunması sağlanabilmektedir. Artan evde bakım ihtiyacı da dikkate alınarak olası sorunların en kısa sürede ele alınmasının, yasal eksikliklerin giderilmesinin, özel ve kamu iş birliğinin sağlanmasının ve yerel yönetimlere sorumluluk verilmesinin önemi görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Evde sağlık hizmeti, evde bakım hizmeti, yaşlı, evde sağlık. Nobel Med 2021; 17(3): 155-165
Makalenin PDF formatındaki tam metin versiyonu için buraya tıklayınız.